Wat is een boiler room?

Misschien ben je de term boiler room onlangs weleens ergens online tegengekomen. Als je de term intikt bij Google kom je al heel snel uit bij het bekende muziekproject Boiler Room, een populair concept waarbij bekende DJ's op een unieke en geheime locatie een set draaien voor een select publiek.
Welnu, dat is niet de boiler room waar dit artikel over gaat. De term boiler room heeft namelijk ook een geheel andere betekenis die vrijwel niets met muziek te maken heeft. We hebben het hier namelijk over een boiler room in de zin van beleggingsfraude. Anno 2018 wordt er wereldwijd op enorme schaal gefraudeerd met beleggingen. Jaarlijks worden duizenden mensen en organisaties de dupe van boiler rooms, vaak met desastreuze financiële gevolgen. In dit artikel leggen we je haarfijn uit wat een boiler room precies is en hoe deze vorm van beleggingsfraude werkt. Uiteraard geven we je ook een aantal handige tips zodat je boiler rooms kunt herkennen en zelf niet de dupe wordt van een boiler room.

Hoe werkt een boiler room precies?

Een boiler room is een verzamelterm voor financiële fraude, veelal op het gebied van beleggingen. In het Nederlands betekent de term ‘ketelruim', de ruimte in een schip waar de stookketel staat die zorgt voor de aandrijving van het schip. De naam boiler room slaat op de hoge druk die door boiler rooms op hun slachtoffers wordt uitgeoefend. Een erg passende term dus.
Een boiler room is vaak een nepbedrijf. Achter een boiler room kan een enkele persoon zitten, maar er zijn ook talloze voorbeelden van boiler rooms waar grote organisaties achter schuil gaan. Boiler rooms komen overal ter wereld voor, ook in Nederland. In de media en door financiële waakhonden wordt dan ook regelmatig gewaarschuwd voor boiler rooms die in Nederland actief zijn of juist Nederlanders vanuit het buitenland proberen op te lichten.

Hoe werkt een boiler room?

Boiler rooms komen in verschillende vormen door, maar ze zijn bijna allemaal actief in de wereld van ‘beleggingen'. We plaatsen dit woord expliciet tussen aanhalingstekens, want de beleggingen bij boiler rooms zijn fictief, een prachtig ingepakt pakketje gebakken lucht.
Boiler rooms werken met een enkel doel voor ogen: snel geld binnenhalen met beleggingsfraude. Dit doen ze door ingewikkelde financiële producten aan de man te brengen en hierbij gouden bergen te beloven. Om dit geheel wat concreter te maken schetsen we hieronder een korte uitleg van hoe een boiler room werkt.

De start van een boiler room

Een persoon of meerdere personen gaan een boiler room opzetten. Hier hebben ze een paar dingen voor nodig. Ten eerste wordt er een setup gemaakt voor de soort fraude. De soorten beleggingen lopen enorm uiteen. Zo kun je denken aan een bedrijf dat zogenaamd geweldige plannen heeft voor gebiedsontwikkeling ergens in Zuid-Amerika. Of er is een bedrijf dat een nieuw product heeft uitgevonden en hier snel patenten voor wil gaan aanvragen. Of een bestaand bedrijf is zogenaamd sterk aan het groeien en gaat daardoor binnenkort aandelen en effecten uitbrengen.

Aan hand van de soort belegging worden vervolgens enorm geraffineerde en uiterst ingewikkelde financiële producten en constructies gemaakt, doorspekt met moeilijk jargon en prachtige ogende financiële voorspellingsdata.
Nu is het zaak om met de boiler room naar buiten te gaan treden. Het is van belang dat een boiler room er van buiten echt en betrouwbaar uitziet. Vaak heeft een boiler room een professioneel ogende website. Soms wordt een website van een bestaand bedrijf compleet gekopieerd en worden bijvoorbeeld alleen telefoonnummers en e-mailadressen aangepast. Dit komt ook veel voor bij andere vormen van financiële fraude, bijvoorbeeld neppe websites van een bank die amper van de echte website te onderscheiden zijn.

Vaak staan boiler rooms ook ingeschreven op valse adressen, bij voorkeur in een net kantoorpand waar ook andere bedrijven binnen de financiële sector zijn gevestigd. Ook worden vaak gegevens van door de autoriteiten erkende financiële bedrijven misbruikt. Deze ‘clone firms' zullen bij navraag vaak simpelweg zeggen dat hun gegevens bij de financiële autoriteiten niet helemaal up-to-date zijn, of dat ze onderdeel zijn van een buitenlandse tak van het bedrijf.

Zo benaderen boiler rooms hun slachtoffers

De setup voor de boiler room is nu gecreëerd. De boiler room gaat nu over naar de volgende stap: het benaderen van de slachtoffers. Boiler rooms benaderen hun slachtoffers vaak per telefoon, maar het kan net zo goed via de mail of zelfs via de post gaan.

Om mensen te benaderen zetten boiler rooms vaak een soort van tijdelijk callcenter op. Een team van telefonisten gaat nu de slachtoffers benaderen. De telefonisten hebben een prachtig verhaal op papier en zullen er alles aan doen om een slachtoffer aan de haak te slaan. Boiler rooms gebruiken vaak hele gewiekste gesprekstechnieken en psychologische trucs om iemand als het ware te overrompelen en snel een keuze te laten maken.

Vervolgens is het zaak om het slachtoffer zo snel mogelijk een of meerdere bedragen te laten investeren. Slachtoffers worden nadat ze aan de haak zijn geslagen vaak direct doorverbonden met bijvoorbeeld een ‘senior medewerker' of een ‘persoonlijke financiële adviseur'. Een eerste kleine belegging die gedaan wordt door een slachtoffer zal op de korte termijn al snel een rendement opleveren. Dit is een truc die door veel boiler rooms wordt gebruikt om slachtoffers te laten denken dat de investering echt is en snel geld gaat opleveren. Zo worden slachtoffers verleid om na het behalen van een klein eerste rendement grotere investeringen te gaan doen.

Na zo'n eerste investering wil een boiler room het slachtoffer natuurlijk zo snel mogelijk nog meer en grotere investeringen laten doen. Hierbij wordt flinke druk uitgeoefend op de slachtoffers. Heeft een slachtoffer een flinke investering gemaakt en het geld overgeboekt naar de boiler room? Dan is het kwaad al geschied. De boiler room is dan ineens niet meer bereikbaar en het slachtoffer zit met een waardeloze investering.

Om slachtoffers te laten investeren werken boiler rooms ook vaak met neppe websites waarop klanten met een persoonlijke account kunnen beleggen. Een eerste investering bestaat vaak uit een klein bedrag dat op de korte termijn wat rendement op zal leveren. Wanneer een slachtoffer een grotere investering doet zal zijn inleg ineens verdwijnen. De website en de zogenaamde persoonlijke account wordt opgedoekt en de boiler room laat niets meer van zich horen.

Het kan zijn dat de kous hiermee af is, maar sommige boiler rooms gaan nog verder. Het komt ook voor dat slachtoffers na een lange tijd weer benaderd worden. Deze slachtoffers zitten bijvoorbeeld met een hoop waardeloze aandelen nadat ze voor de eerste keer zijn opgelicht. Vervolgens worden ze opgebeld door een ander bedrijf waar dezelfde boiler room achter zit. Dit bedrijf geeft aan dat ze de waardeloze aandelen wel willen verkopen. Weten ze het slachtoffer wederom over te halen? Dan zal er eerst een borgsom of een voorbelasting moeten worden overgemaakt door het slachtoffer alvorens de boiler room de aandelen overneemt. Met een gladde babbel wordt de druk op het slachtoffer flink opgevoerd en de boiler room laat het slachtoffer voor de tweede keer in de val lopen.

Hoe herken je een boiler room?

Jaarlijks trappen er duizenden mensen in de frauduleuze praktijken van boiler rooms. Kiezen boiler rooms dan altijd makkelijke slachtoffers uit? Zijn mensen echt zo dom? Nee, dat is te kort door de bocht om te zeggen. Boiler rooms gaan enorm uitgekiend ter werk en de personen achter een boiler room zijn gehaaide professionals in het misleiden van mensen. Lang niet iedereen heeft enorm uitgebreide kennis van financiële producten en juist daar maken boiler rooms gretig misbruik van.
Wordt je ongevraagd telefonisch benaderd door een verkoper van financiële producten? Of belt iemand je op doet je een aanbod voor een zogenaamd geweldige beleggingskans? Dan kan het maar zo zijn dat je te maken hebt met beleggingsfraude door een boiler room.

Hier kun je een boiler room onder andere aan herkennen:

• Je wordt (veelal ongevraagd) benaderd via de telefoon, per post of per e-mail.
• De manier van verkopen of overtuigen is erg agressief, er wordt veel druk op je uitgeoefend om snel een beslissing te maken, persoonlijke gegevens te overhandigen of geld over te maken.
• Je krijgt moeilijke financiële producten aangeboden die een hoog rendement op de korte termijn moeten opleveren. Als er al een financiële bijsluiter bij een dergelijk product zit dan is deze doorspekt met jargon, moeilijke termen en duizelingwekkende cijfers en data.
• Je wordt gevraagd om te investeren in bedrijven die niet beursgenoteerd zijn en waar online weinig tot niets over is te vinden.
• Je wordt gevraagd om te investeren in buitenlandse bedrijven of projecten.

Zo voorkom je fraude door een boiler room

• Wordt je telefonisch benaderd voor beleggingen? Ga hier nooit zomaar op in.
• Boiler rooms doen zich vaak voor als een bestaand bedrijf. Kijk of dit bedrijf echt bestaat, controleer de website en bel het bedrijf in kwestie. Kijk ook of een bedrijf is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.
• Check altijd of een bedrijf bekend is bij de financiële toezichthouder, dit is de AFM in Nederland. Boiler rooms kunnen ook vanuit het buitenland opereren, check dus ook daar de lokale financiële toezichthouder.
• Geef nooit persoonlijke informatie af als je hiervoor wordt benaderd. Teken nergens voor.
• Betaal nooit zogenaamde ‘fees' of andere bijkomende kosten voor het gebruik van diensten.
• Maak nooit een account aan op een website die je niet helemaal vertrouwd.
• Wees alert als een bedrijf gebruik maakt van een buitenlandse bankrekening of juist wil dat je geld overmaakt met money transfer systemen.
• Krijg je een ingewikkeld financieel product aangeboden dat een laag risico en hoge rendementen heeft? Wees dan extra alert, grote kans dat je met een boiler room te maken hebt!
• En de laatste en misschien wel allerbelangrijkste tip als het gaat om beleggingsfraude: als iets te mooi klinkt om waar te zijn, dan is dat vaak zo.